همان‌طور که شاید شما هم بدانید، ایلام یکی از مقاصد گردشگری پرطرفدار برای گردشگران ایرانی و خارجی است. این شهر دارای بناهای بسیار زیاد با تاریخچه‌ای قوی و معماری زیبا میباشد. سالانه تعداد زیادی از گردشگران برای دیدن این بناهای تاریخی، به غرب کشور زیبایمان ایران سفر می‌کنند.
خانه پهلوی جهانگیر آباد یکی از بناهای تاریخی با تاریخچه و معماری بسیار غنی است که در روستای جهانگیر آباد شهرستان دره شهر قرار دارد. طبق تحقیقاتی که انجام‌شده خانه پهلوی جهانگیر آباد مربوط به اوایل دوره پهلوی هست. معماری این بنا به‌صورت مربع‌مستطیل و متر یال ساخت آن ملات گچ و قلوه‌سنگ‌های رودخانه‌ای است.
ازآنجایی‌که در فصول مختلف سال تعداد زیادی از گردشگران سفر به ایلام و دیدن از بناهای تاریخی ایلام مانند خانه پهلوی جهانگیر آباد را در برنامه سفر خود قرار می‌دهند، تصمیم گرفتیم که در این متن به هر آنچه باید درباره سفر به این بنای زیبا بدانیم صحبت کنیم.
در ادامه این متن به تاریخچه خانه پهلوی جهانگیر آباد، معماری نحوه ساخت بنا و اقامتگاه‌های اطراف این بنای تاریخی اشاره خواهیم رد.
خانه پهلوی جهانگیر آباد دقیقاً کجاست؟
خانه پهلوی جهانگیر آباد در استان ایلام، نزدیکی شهر دره شهر و روستای زیبا و کوهستانی جهانگیر آباد واقع‌شده است. دسترسی‌های این قلعه بعد از ورود به استان ایلام جاده‌های منتهی به شهرستان کوهستانی دره شهر هست. در قسمت جنوبی دره شهر و حوالی روستای جهانگیر آباد می‌توانید به خانه پهلوی جهانگیر آباد برسید.
تاریخچه خانه پهلوی جهانگیر آباد
طبق کتیبه‌ها و تحقیقاتی که راجع به خانه پهلوی جهانگیر آباد انجام‌شده است، این قلعه مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل سلطنت پهلوی هست. در آن زمان خوانین و والیان پشتکوه آن منطقه که میرهای هاشمی نام داشتند، در این بنا زندگی می‌کردند.
این بنا بعد از حدود یک قرن در تیرماه سال 79 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت‌شده است.
معماری خانه پهلوی جهانگیر آباد چگونه است؟
خانه پهلوی جهانگیر آباد دارای پلان مربع‌مستطیل است. این بنای تاریخی با توجه به نحوه ساخت در همان نگاه اول نشان از فرهنگ غنی معماری قدیمی ایرانی می‌دهد. به‌طورکلی خانه پهلوی جهانگیر آباد دارای 6 اتاق، 2 زیرزمین، 2 ایوان و یک راهرو است. همین امر نشان‌دهنده این است که تعداد افراد زیادی در این بنا زندگی نمی‌کردند. فقط والیان پشتکوه به همراه خدمه و اعضای خانواده‌شان در این قلعه زندگی می‌کردند.
پنجره‌ها و درب‌های این بنا بااینکه کمی تخریب‌شده‌اند و به زیبایی ابتدای ساخت نیستند، ولی فرم طاقی شکل و دایره‌ای خود را حفظ کرده‌اند.
با توجه به کوهستانی بودن منطقه دره شهر، بناهای تاریخی این منطقه معمولاً دارای درگاهی و طاقی هستند. همان‌طور که از معماری بنا پیداست، این بنا کاربری مسکونی داشته و هیچ شواهدی از استفاده نظامی یا جنگی دیده نمی‌شود.
مصالح بکار رفته در ساخت خانه پهلوی جهانگیر آباد قلوه‌سنگ‌های رودخانه‌های اطراف این کوهستان هستند که به زیبایی کنار ملات گچ ساختار بنا را تشکیل داده‌اند. ازآنجایی‌که سال‌های زیادی از ساخت بنا می‌گذرد، تزئینات خاصی را نمی‌تواند به‌صورت واضح روی بنا دید. اگرچه که همچنان می‌توان ذوق و سلیقه معماری ایرانی را در همان طاق‌های نصفه و نیمه باقیمانده در بنا دید.
ویژگی‌های خاص بنا
همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، با توجه به گذشت مدت طولانی ویژگی‌های خیلی خاصی در بنا یافت نمی‌شود. خاص‌ترین ویژگی خانه پهلوی جهانگیر آباد ، طاق‌های دایره‌ای شکل و فرم پنجره‌هاست. اتاق‌ها توسط یک راهرو که دورتادور بنا کشیده شده است به یکدیگر متصل می‌شوند.
در دو سمت بنا 2 ایوان وجود دارد که گمان می‌رود به اتاق اصلی خان راه دارد. همچنین 2 زیرزمین بزرگ در این بنای تاریخی وجود دارد که محققین گمان می‌کنند محل پخت‌وپز و طباخی، انبارها و محلی برای اقامت خدمه بوده است.
بازسازی خانه پهلوی جهانگیر آباد
طبق اخباری که در اردیبهشت سال 89 توسط خبرگزاری مهر منتشر شد، بازسازی خانه پهلوی جهانگیر آباد در آن سال توسط محققین و مرمت کاران آغازشده است. بناشده که هر دو سال هزینه‌ای برای مرمت و بازسازی تمامی قلعه‌های شهر زیبای دره شهر در نظر گرفته شود. این مرمت از سال 89 تابه‌حال ادامه دارد و هر دو سال تعدادی از خرابی‌های این بنا مرمت‌شده است.
بهترین زمان سفر به ایلام
ازآنجایی‌که خانه پهلوی جهانگیر آباد در استان زیبای ایلام و شهرستان کوهستانی دره شهر واقع‌شده است، بهترین زمان برای سفر برای دیدن این قلعه اوایل بهار است. فصل بهار اوج زیبایی روستای جهانگیر آباد با دشت‌های شقایق و علفزارهای زیباست.
تعدادی از گردشگران و کوهنوردان در اوایل بهار و فصل تابستان پیاده به این بنا می‌روند. در نزدیکی این بنا فضای بسیار باز و زیادی برای کمپ کردن و گردش و کوهنوردی وجود دارد. از همین جهت به یکی از ارتفاعات پرطرفدار برای دوستداران طبیعت تبدیل‌شده است.
اگرچه که خنکی فصل بهار می‌تواند فرصتی دل‌چسب برای دیدن از خانه پهلوی جهانگیر آباد باشد، اما فصل زمستان و برف‌های روی کوه هم برای عاشقان این فصل گزینه مناسبی است. فضای کوهستانی این روستا در فصل زمستان پوشیده از برف است و زیبایی این قلعه را دوچندان می‌کند.
بناهای تاریخی اطراف خانه پهلوی جهانگیر آباد
شهرستان دره شهر به دلیل وجود بناهای تاریخی با معماری غنی در بین گردشگران بسیار معروف و محبوب است. در ادامه به برخی از مکان‌های دیدنی اطراف خانه پهلوی جهانگیرآباد اشاره خواهیم کرد:
- تپه کوزه گران
- انبارهای تاریخی
- قلعه ارمو
- قلعه میر غلام هاشمی
- آتشکده دره شهر
- قلعه سه کسان و…
اقامتگاه‌های اطراف
به دلیل وجود تعداد بالای بناهای تاریخی در حوالی خانه پهلوی جهانگیر آباد، بهتر است برای 2 الی 3 روز سفر به استان ایلام برنامه‌ریزی کنید. اگر از طرفداران کمپینگ نیستید، اقامتگاه‌های بسیار زیادی در اطراف دره شهر و روستای جهانگیر آباد برای رفاه حال گردشگران آماده پذیرایی هستند.
از مونه این اقامتگاه‌ها می‌توان به: اقامتگاه برمگردی ستاره، اقامتگاه کبیر کوه، آلامتو و… اشاره کرد. همه این اقامتگاه باحال و هوای بومی این منطقه ساخته و تزئین شده‌اند و قطعاً خاطرات خوشی را در مدت‌زمان اقامت در این روستا برای شما رقم خواهند زد.
درباره دره‌شهر بیشتر بدانید…