پل گاومیشان دره شهر

همانطور که شاید خیلی از ما شنیده باشیم، استان ایلام و شهرستان دره شهر یکی از مقاصد گردشگری بسیاری از توریستان خارجی و گردشگران ایرانی میباشد. ایلام به عنوان یکی از استان های غربی کشور زیبایمان ایران سالانه تعداد زیادی از گردشگران را برای دیدن این جاذبه های گردشگری به سمت خود میکشاند.

پل گاومیشان در مرز بین استان لرستان و ایلام واقع است. این پل جزو یکی از تاریخی ترین پل های ایران است که در ادامه به تاریخچه غنی این پل خواهیم پرداخت. تقریبا تمامی افرادی که برای دیدن مکان های تاریخی و جاذبه های طبیعی دره شهر عازم ایلام میشوند، ناخودآگاه در هنگام رد شدن از مسیر ایلام به سمت دره شهر، را میبینند.

از همین رو تصمیم گرفتیم در این متن درباره این جاذبه گردشگری ایلام، اطلاعات بیشتری را در اختیار گردشگران قرار دهیم.

پل گاومیشان کجاست

همانطور که پیشتر گفتیم، در مرز بین استان لرستان و ایلام قرار دارد. این پل دقیقا روی رودخانه سمیره قرار دارد و در زمان های قدیم راه ارتباطی از روی رودخانه بوده است.

بعد از رسیدن به استان ایلام به سمت جاده دره شهر که میروید، در 30 کیلومتری پل دختر، میتوانید شاهد معماری زیبای این پل دیدنی باشید. باید به این نکته توجه کنیم که بخش بیشتری از پل در استان لرستان قرار دارد.

تاریخچه این بنا

همانطور که گفتیم پل گاومیشان یکی از تاریخی ترین پل های ایران است. طبق تحقیقاتی که محققان در این منطقه انجام داده اند، پل مربوط به دوره ساسانیان است. این پل در شهرستان دره شهر استان ایلام به عنوان اولین پلی که در زمان ساسانیان روی رودخانه سمیره بنا شده شناخته میشود. از همین جهت نشان دهنده فرهنگ غنی و تاریخی آن منطقه میباشد.

این بنا در اواخر سال 1377 به ثبت آثار ملی ایران در آمده است. طبق کتیبه ها و گفته ی بومیان منطقه پل گاومیشان در سال 1008 هجری قمری توسط والی آن زمان منطقه حسین خان بزرگ مرمت و تعمیر شده است. البته طبق شواهد و باقیمانده بنا میتوان دید که بر اثر زلزله های متعدد منطقه و آسیب های انسانی و محیطی نیمی از این بنای تاریخی تخریب شده است.

معماری بنای پل گاومیشان

این پل 175 متر طول و حدود 8 و نیم متر عرض دارد. این پل به طرز پیچیده ای فنی ساخته شده است و از همین جهت به عنوان رقیبی قوی مقابل مابقی پل های قدیمی ایران شناخته میشود.

پایه های اصلی پل بسیار قطور و به صورت دایره ای شکل هستند. مصالح اصلی تشکیل دهنده پل سنگ و ملات گچ است. سنگ های مکعبی بریده شده که منظم در کنار هم چیده شده اند و آن ستون های زیبا را بوجود آورده است. پل گاومیشان دارای طاق های قوس دار و خشتی است که با آجر ساخته شده اند. پهنای دهانه های طاق ها که ورودی آب رودخانه نیز هستند در بعضی قسمت ها به 50 متر نیز می‌رسند.

باید به این نکته اشاره کنیم که نوع معماری پل گاومیشان نشان دهنده معماری دوره ساسانیان است، اگرچه که آثاری از مرمت با اصول زمان قاجار هم در این بنا دیده میشود.

درباره کاربری پل گاومیشان تردید هایی وجود دارد. پله هایی که در بین دالان ها وجود دارد نشان میدهد که این پل فقط برای راه ارتباطی رودخانه سمیره کاربرد نداشته است. گمان میرود پهنای این پل و طاق های قوسی آن محلی برای استراحت و پناه مسافران در زمان باران های کوهستانی زاگرس بوده است.

ویژگی های پل گاومیشان

یکی از خاص ترین ویژگی های پل گاومیشان نامگذاری این پل است. معنی لغوی این منطقه از کلمه گومیشه به معنای محل نگهداری گاو سرچشمه میگیرد.

برخی از بومیان منطقه معتقدند که علت نامگذاری پل این است که در زمان های قدیم یک گاومیش نر جفت خود را گم میکند و پس از گشتن تمامی غار ها، قله ها و مراتع آن منطقه، جفت خود را در نزدیکی این پل پیدا میکند. از همین رو به آنجا گاو میشو میگفتند.

ویژگی بعدی این پل دهانه های عریض پل است که در میان پل های ایران زبانزد است. فاصله ی چشمه تا دهانه این پل 25 متر میباشد. در برخی از دهانه ها میتوان فاصله ی بالای 33 متر را هم دید. البته متاسفانه یکی از بزرگترین دهانه های این پل در زمان حمله اعراب به ایران از بین رفته است.

بهترین زمان سفر و مسیر های رفتن به پل گاومیشان

از آنجایی که پل گاومیشان در استان ایلام و منطقه کوهستانی دره شهر واقع شده است، بهترین زمان سفر برای بازدید از این پل بهار و تابستان است. هرچند که برای طرفداران هوای سرد و کوهستانی اواخر فصل پاییز و زمستان هم می تواند گزینه مناسبی باشد.

دسترسی پل: ابتدا باید از ایلام حدود 120 کیلومتر جاده را به سمت دره شهر طی کنید. بعد از رسیدن به دره شهر میتوانید با استفاده از تابلو های راهنما یا پرسش از بومیان شهرستان به پل زیبای گاومیشان برسید.

دیدنی های اطراف و اقامتگاه های نزدیک پل گاومیشان

برای بازدید از پل 2 ساعت زمان کافیست. از همین جهت اگر قصد رفتن به دره شهر را دارید توصیه میکنیم از دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه بازدید کنید:

• قلعه میر غلام هاشمی
• تنگه کافرین
• چهارطاقی
• شهر تاریخی سیمره
• قلعه پوراشرف
• آبشار هفت آسیاب و ده ها جاذبه گردشگری و طبیعی دیگر که در شهرستان زیبای دره شهر واقع است.

اگر شما از طرفداران کمپینگ و چادر زدن در طبیعت هستید، در اطراف پل مراتع و جنگل های امن بسیار زیادی وجود دارند که میتوانید با تجهیزات کامل در آنجا کمپ کنید.

برای گردشگرانی که قصد اقامت چند روزه در ایلام را دارند و میخواهند برای دیدن همه مقاصد گردشگری این استان برنامه ریزی کنند پیشنهاد میکنیم که در نزدیکی شهرستان دره شهر اقامت کنند. چرا که اکثر جاذبه های گردشگری این استان در شهرستان دره شهر و آبدانان واقع است.

اقامتگاه های بومگردی بسیار زیادی در اطراف پل گاومیشان آماده پذیرایی از گردشگران هستند. این اقامتگاه ها معمولا با حال و هوای بومی منطقه ساخته و تزئین شده اند و می توانند در مدت زمان اقامت خاطرات خوشی را از سفر شما به ایلام برایتان به یادگار بگذارند.